اقتصاد دانش بنیان از دیدگاه پورتر:
مایکل پورتر (Michael Porter)، استاد دانشکده هاروارد کسب و کار و متخصص برجسته در زمینه راهبرد کسب و کار، درباره اقتصاد دانش بنیان و نقش آن در توسعه اقتصادی دیدگاه‌هایی دارد. او معتقد است که اقتصاد دانش بنیان نقش مهمی در ایجاد رقابتی قوی و پایدار برای کشورها و شرکت‌ها ایفا می‌کند. در زیر به برخی از نظرات پورتر در این زمینه اشاره خواهم کرد:
۱. رقابتی بر مبنای ارزش: پورتر معتقد است که اقتصاد دانش بنیان رقابت را بر مبنای ارزش افزوده فراهم می‌کند. به عبارت دیگر، شرکت‌ها در این نوع اقتصاد باید به جای رقابت براساس قیمت، بر ارائه ارزش بیشتر به مشتریان تمرکز کنند. این مفهوم ارزش افزوده شامل بهبود فناوری، ارتقاء کیفیت، خدمات پس از فروش و سرعت عرضه محصولات است.
۲. نقش نوآوری در ایجاد رقابت: پورتر معتقد است که نوآوری و تکنولوژی از جمله عوامل اساسی در اقتصاد دانش بنیان هستند. شرکت‌ها برای بقا و رشد در این نوع اقتصاد باید به دست آوردن و استفاده از دانش جدید، تحقیق و توسعه، و ایجاد محصولات و خدمات نوآورانه تمرکز کنند.
۳. همکاری و شبکه‌سازی: پورتر تأکید می‌کند که در اقتصاد دانش بنیان، همکاری و شبکه‌سازی بین شرکت‌ها، دانشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی و دیگر نهادها بسیار مهم است. این همکاری‌ها می‌توانند به اشتراک گذاری دانش و تجربیات، تسهیل نقل و انتقال فناوری، و ایجاد بسترهای نوآورانه کمک کنند.
۴. سیاست‌های حمایتی: برای توسعه اقتصاد دانش بنیان، پورتر از دولت‌ها خواستار اتخاذ سیاست‌های حمایتی است. این سیاست‌ها می‌توانند شامل ایجاد بسترهای قانونی و سیاسی مناسب، ارائه تسهیلات مالی، حمایت از تحقیق و توسعه، و ایجاد زیرساخت‌های فنی و آموزشی باشند.
به طور کلی، پورتر معتقد استکه اقتصاد دانش بنیان باعث ایجاد رقابت بر اساس ارزش، تمرکز بر نوآوری و تکنولوژی، همکاری و شبکه‌سازی، و سیاست‌های حمایتی می‌شود. او این ایده را دارد که اقتصاد دانش بنیان به کشورها و شرکت‌ها امکان می‌دهد تا در محیط رقابتی جهانی پایدار عمل کنند و رشد و توسعه داشته باشند.
مایکل پورتر در مورد نقش دانشگاه‌ها در اقتصاد دانش بنیان صحبت کرده است. وی با اشاره به اهمیت همکاری بین دانشگاه‌ها و صنعت، تأکید می‌کند که دانشگاه‌ها نقش بسیار مهمی در توسعه اقتصاد دانش بنیان دارند. یکی از نقش‌های اصلی دانشگاه‌ها در این زمینه، تحقیق و توسعه علمی است.
پورتر معتقد است که دانشگاه‌ها با انجام تحقیقات و توسعه فناوری‌های جدید، به ایجاد نوآوری و بهبود فناوری‌های موجود کمک می‌کنند. آنها محیطی را برای تولید دانش جدید، انتقال فناوری و ایجاد شرکت‌های نوپا فراهم می‌کنند. همچنین، دانشگاه‌ها می‌توانند به شرکت‌ها در آموزش نیروی کار متخصص و توانمند کمک کنند و از طریق برقراری ارتباطات و همکاری‌های مستقیم با صنعت، به انتقال دانش و فناوری به بازار کمک کنند.
همچنین، پورتر تأکید می‌کند که برای توسعه اقتصاد دانش بنیان، همکاری و شبکه‌سازی بین دانشگاه‌ها، صنعت و سایر نهادها ضروری است. این همکاری‌ها می‌توانند به اشتراک گذاری دانش و تجربیات، تسهیل نقل و انتقال فناوری و ایجاد بسترهای نوآورانه کمک کنند. بنابراین، نقش دانشگاه‌ها به عنوان مراکز تحقیقاتی و آموزشی بسیار مهم است و برای توسعه اقتصاد دانش بنیان اهمیت زیادی دارد.